Mag een werkgever ouderschapsverlof weigeren?

Arbeidsrecht Werknemer
Blog
12 februari 2018

Ouderschapsverlof: het kon zelfs éven onze aandacht afleiden van de eindeloze formatie afgelopen jaar. Jesse Klaver, vader van 2 jonge kinderen, maakte tijdens de formatieonderhandelingen namelijk duidelijk dat het hem wel érg goed uitkwam dat de onderhandelingen niet op vrijdag plaatsvonden: dan heeft hij namelijk zijn papadag.

Dit punt kwam onlangs opnieuw ter sprake in het televisieprogramma Jinek, waar Jesse Klaver en Johan Derksen te gast waren. Derksen was van mening dat ‘Zolang Jesse met zijn functie nog een papadag erop na kan houden, het nog niet zo slecht gesteld is met Nederland‘.

Heeft Johan Derksen hier een punt?

Regeling ouderschapsverlof

Want hoe is het ouderschapsverlof eigenlijk geregeld in Nederland? Daarvoor moeten we kijken in de Wet Arbeid en Zorg. In de artikelen 6:1 tot en met 6:10 van die wet wordt aangegeven dat een werknemer die (pleeg- of adoptie-)ouder is, aanspraak kan maken op onbetaald ouderschapsverlof. De voorwaarden zijn dat:

  1. het kind jonger is dan 8 jaar
  2. het gaat om maximaal 26 keer de arbeidsduur per week
  3. de werknemer het voorgenomen verlof 2 maanden van te voren meldt bij zijn werkgever
  4. hij het voorgenomen verlof schriftelijk meldt
  5. hij daarbij de periode, het aantal uren verlof per week en de spreiding daarvan vermeldt.

Voldoet de werknemer hieraan, dan moet een werkgever in beginsel het gevraagde ouderschapsverlof toewijzen. Bij CAO kan hiervan, op beperkte punten, ten nadele van de werknemer worden afgeweken (artikel 6:8 Wet Arbeid en Zorg).

Zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang

Alleen op grond van een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang kan een werkgever het ouderschapsverlof wijzigen of weigeren. Maar wanneer is hier sprake van? Het toeval wil dat op de dag na de uitspraken van Derksen de kortgedingrechter van de Rechtbank Midden-Nederland deze vraag moest beantwoorden. Het ging in die zaak om het volgende.

Ouderschapsverlof niet wenselijk

Meneer X is in dienst van een groothandelsbedrijf in vlees. Als één van de weinigen houdt hij zich zowel met in- als verkoop bezig van ‘gegaard pluimvee’. Eind 2016 vraagt X tevergeefs ouderschapsverlof aan voor 1,5 dag per week. In het najaar van 2017 herhaalt hij zijn verzoek.

Weer weigert de werkgever. X zou een voortrekkersrol vervullen en zijn functie zou niet ‘uit te kleden’ zijn. Wél zou X volgens de werkgever een heel jaar (aaneengesloten) onbetaald verlof kunnen opnemen. Ook zou X kunnen instemmen met een wijziging van zijn taken en salaris of het aantal werkuren (en dus minder salaris). Ouderschapsverlof zoals X dat wil, zou in zijn functie echter niet wenselijk zijn.

X stapt hierop naar de rechter.

Kan afwezigheid worden opgevangen?

De rechter gaat niet in het standpunt van de werkgever mee. Het is waar dat X in zijn dubbelfunctie een bijzondere positie binnen het bedrijf van de werkgever inneemt. Maar de werkgever maakt niet duidelijk dat deze functie zulke specifieke kennis en vaardigheden vereist dat de 1,5 dag ouderschapsverlof niet kan worden opgevangen door anderen. Daar komt bij dat X 2 collega’s heeft aangedragen die hem, na een inwerkperiode, zouden kunnen vervangen tijdens zijn ouderschapsverlof. De werkgever onderbouwt onvoldoende waarom dit geen oplossing is.

Deal with it

De rechter is dus van mening dat de werkgever de afwezigheid van X zonder al te veel problemen kan opvangen. Het verlof van X veroorzaakt misschien wat organisatorisch ongemak, maar dat is volgens de rechter in veel organisaties het geval wanneer een werknemer ouderschapsverlof wil opnemen. Dat kan de werkgever niet op de werknemer afwentelen.

Ouderschapsverlof onterecht afgewezen

De rechter oordeelt dan ook dat er geen sprake is van een zwaarwegend belang van de werkgever. Het verzoek om ouderschapsverlof is dus onterecht afgewezen. De alternatieven, die de werkgever heeft aangedragen, hoeven hierdoor niet meer te worden besproken.

De werkgever moet X in staat stellen om per 1 januari 2018 het gewenste ouderschapsverlof op te nemen. Dit op straffe van een dwangsom van € 5.000 per dag (met een maximum van € 75.000).

Kortom

Voor wat betreft het ouderschapsverlof zit Johan Derksen er met zijn opmerking – dat het nog niet zo slecht gesteld is met Nederland – dus nog niet eens zo ver naast. Zoals uit het bovenstaande blijkt, kan het recht op ouderschapsverlof slechts in uitzonderlijke gevallen worden beperkt. Wil een werkgever een verzoek om ouderschapsverlof weigeren, dan zal hij dit met heel sterke argumenten moeten onderbouwen.

Gerelateerde blogs

Heeft een verbod op nevenactiviteiten zin?

21 september 2023

Heeft een verbod op nevenactiviteiten zin?

Sinds vorig jaar is er nieuwe wetgeving over nevenactiviteiten. De wetgever heeft de mogelijkheden voor een […]


Lees meer ›
Maak goede afspraken over relatiebeding als werkzaamheden werknemer veranderen

4 mei 2023

Maak goede afspraken over relatiebeding als werkzaamheden werknemer veranderen


Lees meer ›
Rechter fluit werkgever terug die uitkering ongevallenverzekering van werknemer opstreek

1 maart 2023

Rechter fluit werkgever terug die uitkering ongevallenverzekering van werknemer opstreek

Uitkering ongevallenverzekering voor werkgever, of toch voor werknemer? Recent heeft de rechter een werkgever teruggefloten, […]


Lees meer ›