Wat is het verschil tussen wettelijke en bovenwettelijke vakantie-uren en vakantiedagen? En waarom is het belangrijk dat verschil te kennen?
Regelmatig krijgen wij in onze arbeidsrechtpraktijk vragen over vakantiedagen. Daarom in dit artikel een beknopte uitleg van enkele zaken die belangrijk zijn om te weten.
Wettelijke vakantie-uren
In Nederland kennen wij twee soorten vakantie-uren. Wettelijke vakantie-uren en bovenwettelijke vakantie-uren. Op basis van de wettelijke regeling krijgt iedere werknemer 4 keer de afgesproken arbeidsduur per week aan vakantie-uren. Heeft een werknemer een dienstverband van 24 uur per week, dan maakt die werknemer dus minimaal aanspraak op (4 x 24 uur =) 96 vakantie-uren per jaar.
Bovenwettelijke vakantie-uren
Naast de wettelijke uren worden vaak bovenwettelijke uren vastgesteld. Ook zijn er steeds meer werkgevers die kiezen voor een onbeperkt aantal vakantie-uren. Zij geven werknemers dan de vrije hand.
Waarom is dit onderscheid belangrijk?
Het is van belang het onderscheid in het soort vakantie-uren te kennen. Er zijn namelijk net wat andere regels van toepassing op beide soorten vakantie-uren. Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de termijn waarin de vakantie-uren moeten worden opgenomen. In dit artikel bespreek ik slechts het wettelijk onderscheid. In elke CAO of arbeidsovereenkomst kunnen afwijkingen staan opgenomen.
Opsparen vakantiedagen
Bovenwettelijke vakantie-uren kunnen langer worden opgebouwd, namelijk 5 jaar. Wettelijke vakantie-uren daarentegen moeten worden opgenomen binnen een half jaar nadat die uren zijn opgebouwd. De wettelijke vakantie-uren van 2021 moeten dan dus ook vóór 1 juli 2022 worden opgenomen. Daarna kunnen die uren niet meer worden opgenomen. Wel moet de werknemer dan de kans krijgen die uren op te nemen.
Wijs werknemer op opnameperiode
Het is belangrijk om werknemers te wijzen op de periode waarop vakantie-uren en vakantiedagen kunnen worden opgenomen. Dat kan bijvoorbeeld via het personeelsreglement.
Uitbetalen vakantiedagen en verlofstuwmeer
Een ander verschil is dat wettelijke vakantie-uren níet mogen worden uitbetaald. Dit is alleen anders als het dienstverband eindigt. Bovenwettelijke vakantie-uren mogen wél worden uitbetaald. Zonder afspraak daarover in een CAO of arbeidsovereenkomst kan dit overigens niet worden afgedwongen. Wil je dus een ‘verlofstuwmeer’ voorkomen, stel dan een duidelijke regeling op. Een verlofstuwmeer is zoals de naam al zegt een enorme hoeveelheid uren die is opgebouwd.
Opnemen vakantie-uren
Het opnemen van vakantie-uren werkt in elke branche weer anders. Zo kan in het onderwijs niet ineens een week vrij worden genomen. De vraag hoe vakantiedagen kunnen worden opgenomen is dan ook afhankelijk van gemaakte afspraken in de arbeidsovereenkomst of de toepasselijke CAO.
Wettelijke regels als er geen afspraken zijn
Hieronder noem ik kort de wettelijke regels. Die regels zijn van toepassing als er geen afspraken zijn gemaakt.
- Een werknemer vraagt aan de werkgever toestemming om vakantie-uren op te nemen. Wettelijk uitgangspunt is dat dat verzoek schriftelijk wordt gedaan. Daaronder valt ook een e-mail.
- Als werkgever beslis je binnen twee weken op dat verzoek. Beslis je later, dan geldt de vakantie als toegestaan. Die termijn is dus van belang, ook als het heel druk is binnen de onderneming.
- Als werkgever bekijk je de gevolgen van de verlof aanvraag. Alleen als sprake is van goede redenen kan de verlofaanvraag worden geweigerd. Let wel, die reden zal je als werkgever desgevraagd ook aan de werknemer moeten melden.
- Wordt het verlof toegekend? Dan worden de uren eerst afgeboekt van de wettelijke vakantie-uren.
- Ontstaat tussentijds een andere situatie, waardoor het verlof voor grote problemen zorgt? In dat geval kan een vakantie worden ingetrokken. Maakt de werknemer daardoor extra kosten? Dan zal je hierover in overleg moeten treden met de werknemer en die kosten aan de werknemer vergoeden.
Advies: regel het goed in CAO of arbeidsovereenkomst
Al met al is er dus wettelijk niet veel vastgelegd over vakantie-uren. Een goede regeling in de cao of de arbeidsovereenkomst kan dan ook uitkomst bieden. Daardoor ontstaat duidelijkheid. Discussies kunnen daarmee worden voorkomen.
Heeft u vragen over vakantie-uren en vakantiedagen? Wilt u weten hoe u in uw specifieke situatie moet handelen? Wilt u hulp bij het opstellen van een reglement of arbeidsovereenkomst? Neem dan gerust contact met mij op. Bel mij via 0172 – 42 71 94 of vul het contactformulier in.
0172 - 49 43 45
